Een depressie: dat klinkt als iets dat vooral volwassen doormaken. Toch is dat een misverstand. Minstens evenveel jongeren hebben last van een depressie – zo niet méér. Dat een depressie onder jongeren en jongvolwassenen niet altijd herkend wordt, komt doordat de symptomen soms niet overeenkomen met die van volwassenen. Dat is vervelend, want een depressie kom je sneller te boven als je therapie hebt. En een therapeut zoek je pas, als je weet dat je een depressie hebt. Een steeds groter wordende groep studenten heeft last van matige tot ernstige depressieve klachten. Daarom hebben we op een rij gezet wat een depressie precies is, hoe je die herkent én hoe je hulp zoekt.

Depressieve klachten onder jongeren

Soms zijn er aanwijsbare maatschappelijke gebeurtenissen die depressieve klachten onder jongeren verklaren. Bezuinigingen in het onderwijs bijvoorbeeld, en de veel te krappe huizenmarkt. Tijdens het dieptepunt van de coronacrisis had maar liefst een kwart van de jongeren tussen de 18-25 jaar last van sombere of depressieve gevoelens. Naast maatschappelijke factoren, spelen meestal ook persoonlijke omstandigheden een rol. Bijvoorbeeld:

• Stress door langdurige prestatiedruk
  Dit is extra belastend bij een gevoeligheid voor perfectionisme
• Liefdesproblemen en liefdesverdriet
• Problemen thuis
  Zoals ruzie met of tussen ouders, of met een broer of zus.
• Sociale situaties
  Zoals gepest worden, of het gevoel hebben er niet bij te horen.
• Kwaad zijn op iemand of op meerdere mensen, maar het niet kunnen uiten
• Mishandeling
  Fysiek of mentaal
• Ingrijpende gebeurtenissen
  Zoals het overlijden van een (groot)ouder of een scheiding van ouders
• Genetische aanleg voor somberheid

Een combinatie van bovenstaande oorzaken komt ook regelmatig voor. 

Hoe herken je een depressie?

Een depressie is een mentale aandoening die een negatief effect heeft op je gemoedstoestand en die langer dan twee weken duurt. De kenmerken van een depressie verschillen vaak per persoon:

• Meestal heb je last van sombere gevoelens. Je voelt je futloos, angstig, waardeloos of ervaart meerdere van deze emoties. Grote vermoeidheid komt ook voor.
• Het lukt niet om deze emoties te uiten. De depressie laat zich dan zien in de vorm van gedragsproblemen, zoals chagrijnig gedrag of verhoogde prikkelbaarheid. Geen zin meer hebben om nog leuke dingen te doen is ook een kenmerk.
• Hoe de depressie zich uit, hangt ook van je persoonlijkheid af. Sommige mensen hebben de neiging om zich terug te trekken en sociaal contact te vermijden. Anderen zetten een masker op en doen alsof ze zich prima voelen, terwijl dat eigenlijk niet zo is.

Ik voel me depressief: wat nu?

Denk of weet je dat je last van een depressie hebt? Dan is de eerste stap om daar met iemand over te praten. Een ouder, broer of zus, goede vriend of docent: het maakt niet uit, als het maar iemand is die je vertrouwt. De volgende dingen kun je  vervolgens zelf ondernemen om de sombere gevoelens wat te verminderen:

• Bedenk dingen die je plezier geven of die je prettig vindt om te doen, en plan elke dag één zo’n activiteit in.
• Eet en drink gezond, en vermijd alcohol en drugs. Alcohol en drugs verergeren je klachten alleen maar.
• Beweeg of sport regelmatig. Ben je niet zo sportief? Ga dan elke dag een stukje wandelen. Naast het bewegen zal de buitenlucht je ook goed doen.
• Geef jezelf de ruimte om fouten te maken. Het is niet jouw fout dat je je zo voelt, en het is ook niet jouw fout als die gevoelens niet snel overgaan.
• Doe ontspanningsoefeningen. Bijvoorbeeld deze geleide meditatie. De oefening helpt je om minder te piekeren.

Hulp zoeken

Een depressie is goed te behandelen. Kom je er zelf niet uit en blijf je last houden van sombere gevoelens en gedachten? Neem dan contact op met een psycholoog.

Bij iPractice kun je volledig online of blended (online & offline combinatie) direct aan de slag. Zonder wachttijden! Bel met telefoonnummer 085-1308900, en je krijgt meteen een psycholoog van iPractice aan de lijn. Deze gaat samen met jou kijken naar de beste manier om je te helpen.

Deze tekst is tot stand gekomen in samenwerking met iPractice.